
डोंबिवलीतील आगामी भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर भवन या महत्त्वाकांक्षी व समाजाभिमुख प्रकल्पासाठी सुजाता सौनिक मॅडम (IAS), ज्यांनी महाराष्ट्र सरकारच्या मुख्य सचिव म्हणून कार्यभार सांभाळला आहे, यांचे अमूल्य मार्गदर्शन, सहकार्य आणि सकारात्मक पाठबळ लाभले आहे. प्रकल्पाची संकल्पना तयार करण्यापासून ते सविस्तर नियोजन, आधुनिक सुविधा निर्धारण आणि अंमलबजावणीपर्यंत प्रत्येक टप्प्यावर त्यांनी दाखवलेली दूरदृष्टी, प्रशासनातील अनुभव आणि निर्णयक्षमतेने प्रकल्पाला योग्य दिशादर्शन मिळाले आहे.समाजकल्याण, शिक्षणवृद्धी, वंचित घटकांचा विकास आणि सर्वसामान्य नागरिकांच्या प्रगतीला गती देण्याच्या ध्येयाने प्रेरित अशा या प्रकल्पाकडे पाहताना, सौनिक मॅडम यांनी दाखवलेल्या संवेदनशील दृष्टिकोनामुळे प्रकल्पाची गुणवत्ता आणि व्याप्ती अधिक समृद्ध झाली आहे. प्रकल्पाची उपयुक्तता, रचनात्मक मांडणी आणि त्याचे सामाजिक परिणाम यांचा सखोल अभ्यास करून त्यांनी दिलेले मार्गदर्शन अत्यंत प्रेरणादायी ठरले आहे.भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर भवन हे फक्त एक वास्तू नसून ज्ञान, सामाजिक न्याय, समता, संस्कृती आणि सर्वसमावेशक प्रगतिचे प्रतीक असलेले एक बहुउद्देशीय संकुल आहे. या मूल्यांच्या दृढपणासाठी व प्रचारासाठी सौनिक मॅडम यांनी दिलेले समर्थन, प्रोत्साहन आणि उत्साहवर्धन खरोखरच उल्लेखनीय आहे.त्यांच्या मार्गदर्शनामुळे हा संपूर्ण प्रकल्प अधिक सुदृढ, सुव्यवस्थित, आधुनिक आणि समाजहिताभिमुख स्वरूपात साकार होईल, असा दृढ विश्वास व्यक्त केला जात आहे. भविष्यात समाजाच्या विविध घटकांसाठी हा प्रकल्प एक प्रगत, संस्कारित आणि प्रेरणादायी केंद्र म्हणून उभा राहील, याची खात्री त्यांच्या सहकार्यामुळे अधिक बळकट झाली आहे.
डॉ. राजेश गवांडे यांची Chief of Protocol and Secretary, Government of Maharashtra (Protocol, Foreign Direct Investments, and Overseas Marathi Citizens) म्हणून झालेली नियुक्ती ही अत्यंत अभिमानाची, गौरवास्पद आणि राज्य प्रशासनासाठीही उल्लेखनीय उपलब्धी आहे. त्यांच्या या यशाबद्दल त्यांना व्यक्तिगतरीत्या भेटून मनःपूर्वक अभिनंदन करताना, त्यांच्या कार्यतत्परतेची, प्रशासनातील दृष्टीकोनाची आणि सातत्यपूर्ण प्रगतीची प्रशंसा करण्यात आली.या भेटीदरम्यान बौद्ध सेवा संघ, डोंबिवलीच्या विविध सामाजिक, शैक्षणिक, सांस्कृतिक तसेच युवकांसाठी अत्यंत उपयुक्त ठरणाऱ्या आगामी भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर भवन या प्रकल्पाविषयी सविस्तर चर्चा झाली. प्रकल्पाचे उद्दिष्ट, आजवरची प्रगती, अपेक्षित सुविधा, समाजाभिमुख उपक्रम आणि भविष्यातील कामकाजाची दिशा या सर्व बाबींवर डॉ. गवांडे यांनी अत्यंत सकारात्मक, मार्गदर्शक व प्रोत्साहनपर प्रतिसाद दिला.प्रकल्प अधिक सशक्त, समतोल आणि लोकाभिमुख पद्धतीने उभारण्यासाठी त्यांनी दिलेल्या मौल्यवान सूचना, प्रशासनिक दिशा आणि रचनात्मक विचारांमुळे संघाच्या कार्ययोजनांना अधिक स्पष्टता आणि वेग मिळाला. त्यांच्या पाठिंब्यामुळे संघाचे आगामी उपक्रम समाजापर्यंत अधिक परिणामकारकपणे पोहोचतील आणि युवकांसाठी प्रेरणादायी संधी निर्माण होतील, असा ठाम विश्वास व्यक्त करण्यात आला.यासोबतच, महाराष्ट्र शासनाच्या मुख्य सचिव मा. सौ. सुजाता सौनिक मॅडम यांचेही मनःपूर्वक आभार मानण्यात आले. विविध सामाजिक आणि विकासात्मक उपक्रमांसाठी त्यांनी दाखवलेला सकारात्मक दृष्टिकोन, संवेदनशीलता आणि प्रशासनिक सहकार्यामुळे अशा प्रकल्पांना आवश्यक ते बळ, प्रेरणा आणि गती मिळते. त्यांच्या योगदानामुळे संपूर्ण उपक्रम अधिक दृढ आणि समाजहिताभिमुख स्वरूपात साकार होण्यास निश्चितच मदत होत आहे.
डोंबिवलीच्या सामाजिक आणि सांस्कृतिक परिवर्तनाच्या सुरुवातीच्या काळात एक अत्यंत महत्त्वपूर्ण टप्पा गाठला गेला—जो आधुनिक भारताचे शिल्पकार डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्याबद्दलची खोल आदरभावना व्यक्त करणारा होता.या ऐतिहासिक कार्याची सुरुवात बौद्ध सेवा संघ- डोंबिवली यांनी केली. भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी समाजासाठी केलेल्या अतुलनीय योगदानाच्या सन्मानार्थ डोंबिवली महानगरपालिकेच्या मुख्य सभागृहाला त्यांचे नाव देण्याचा प्रस्ताव संघाने महानगरपालिकेकडे मांडला. समानता, सामाजिक न्याय आणि बौद्ध मूल्ये समाजामध्ये रूजवण्याची संघाची कटिबद्धता या उपक्रमामागे होती.या महत्त्वपूर्ण प्रस्तावाची दखल घेत महानगरपालिके कडून मंजुरी देण्यात आली आणि त्यानिमित्ताने एक भव्य समारंभ आयोजित करण्यात आला. या समारंभाचा मुख्य आकर्षण होता— भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या भव्य तेलरंगचित्राचे अनावरण. समाजकारण क्षेत्रातील मान्यवर, आदरणीय नाना साहेब गोरे यांच्या हस्ते हे अनावरण करण्यात आले. जसेच पडदा उचलला गेला आणि बाबासाहेबांची प्रेरणादायी प्रतिमा जनसमोर आली, तसे संपूर्ण सभागृहात अभिमान, आदर आणि आनंदाच्या भावनांनी भरलेले जोरदार टाळ्यांचे गडगडाट उमटले.या ऐतिहासिक प्रसंगी त्या काळातील अनेक मान्यवर व्यक्तींनी उपस्थित राहून कार्यक्रमाला अधिक प्रतिष्ठा दिली—• मा. आबासाहेब पटवारी – तत्कालीन नगर परिषद अध्यक्ष• विष्णू गोपीनाथ शिंदे• राम भिसे• अ. ल. रोकाडे• ब. दा. कांबळे• के. एस. सरकाटेत्यांच्या उपस्थितीमुळे हा क्षण डोंबिवलीच्या नागरी व सांस्कृतिक इतिहासातील एक अविस्मरणीय अध्याय ठरला.बौद्ध सेवा संघ- डोंबिवली च्या या उपक्रमाने केवळ डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या अमर कार्याचा गौरव केला नाही, तर समाजाने त्यांच्या सामाजिक समानतेच्या, प्रबोधनाच्या आणि मानवमूल्यांच्या विचारांना पुन्हा एकदा दृढपणे मान दिला. हा कार्यक्रम समुदायाच्या प्रबोधनाच्या दिशेने एक प्रेरणादायी टप्पा ठरला.
सन २०१२ मध्ये, बौद्ध सेवा संघ- डोंबिवली तर्फे एक भव्य व ऐतिहासिक असा “बुद्ध धम्म परिषद” आयोजित केला. या परिषदेचे मुख्य उद्दिष्ट होते—भगवान गौतम बुद्धांच्या महान व कालातीत धम्म शिकवणीचे प्रसार–प्रचार करणे, तसेच समाजात मैत्री, समता, करुणा आणि प्रज्ञेचे मूल्य दृढ करण्यासाठी एक सशक्त व्यासपीठ तयार करणे.परिषदेमध्ये विविध प्रांतांतील भिक्षू, धम्मपारायण अनुयायी, अभ्यासक व संशोधक एकत्र आले होते. त्यांच्या सहभागामुळे संपूर्ण परिसरात अध्यात्मिक उर्जा, चिंतन, ज्ञानवर्धन आणि प्रेरणेचे वातावरण निर्माण झाले.या भव्य कार्यक्रमाला प्रमुख अतिथी म्हणून प्रा. डी. व्ही. बागूल यांनी उपस्थिती लावली. त्यांनी बौद्ध तत्त्वज्ञान, सामाजिक समानता आणि मानवी नैतिकतेवर केलेले मननीय विचार उपस्थित सर्वांच्या मनाला स्पर्शून गेले.परिषदेमध्ये अध्यक्षस्थानी प्रा. शुक्राचार्य गायकवाड होते. त्यांच्या मार्गदर्शनामुळे संपूर्ण कार्यक्रमाला विद्वत्ता आणि संतुलित दिशा मिळाली. त्यांच्या भाषणात त्यांनी बुद्धांच्या धम्माचा आजच्या युगातील उपयोग, समाजपरिवर्तनातील त्याचे महत्त्व आणि धम्मसंस्थांनी करावयाची भूमिका अत्यंत प्रभावीपणे अधोरेखित केली.सन २०१२ मधील ही भव्य बुद्ध धम्म परिषद बौद्ध सेवा संघाच्या उल्लेखनीय उपक्रमांपैकी एक ठरली आहे. संघाचा आध्यात्मिक विकास, सामाजिक उन्नती आणि बुद्धाच्या शाश्वत मूल्यांच्या प्रसारासाठी असलेला दृढ संकल्प या कार्यक्रमातून स्पष्टपणे प्रकट झाला.

डोंबिवली शहरात भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे भव्य स्मारक, बौद्ध विहार, समृद्ध ग्रंथालय, आधुनिक क्रीडा संकुल (Sports Complex) तसेच बहुमजली व्यावसायिक इमारत उभारण्याचा एक अत्यंत महत्त्वाकांक्षी व समाजाभिमुख प्रकल्प आकार घेत आहे. हा प्रकल्प केवळ एक वास्तू नसून, समाजातील सर्व घटकांना समान संधी, ज्ञान, संस्कार आणि विकासाचा दरवाजा खुला करणारे केंद्र ठरेल.
🔹 १. भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची भव्य प्रतिमा
• डोंबिवलीच्या हृदयस्थानी उभी राहणारी आंबेडकरांची ही प्रतिमा त्यांच्या विचारांचे, संघर्षाचे आणि परिवर्तनकारी कार्याचे प्रतीक असेल.
• भावी पिढ्यांसाठी प्रेरणास्तंभ ठरणारी ही प्रतिमा सामाजिक समता, बंधुता आणि न्याय यांच्या मूल्यांना अधोरेखित करेल.
🔹 २.शांती, ज्ञान आणि साधनेचे केंद्र
• या प्रकल्पातील विपश्यना केंद्र ध्यान, , धम्मशिक्षण आणि आध्यात्मिक उन्नतीचे महत्त्वपूर्ण ठिकाण बनेल.
• धम्माच्या करुणा, मैत्री आणि प्रज्ञेच्या मूल्यांवर आधारित कार्यक्रम येथे नियमितरित्या राबवले जातील.
🔹 ३. अत्याधुनिक ग्रंथालय
• विद्यार्थी, संशोधक, स्पर्धा परीक्षा देणारे युवक तसेच सर्वसामान्य नागरिकांसाठी हे ग्रंथालय ज्ञानभांडार ठरेल.
• भारतीय संविधान, आंबेडकर साहित्य, बौद्ध धम्म, इतिहास, समाजशास्त्र, विज्ञान, तंत्रज्ञान अशा विविध क्षेत्रांवरील पुस्तकांचा विशाल संग्रह उपलब्ध राहील.
• डिजिटल लायब्ररी, ई–लर्निंग सुविधा आणि अभ्यासिकेची सुसज्ज व्यवस्था निर्माण केली जाईल.
🔹 ४. आधुनिक क्रीडा संकुल (Sports Complex)
• युवकांना आरोग्यदायी जीवनशैली आणि क्रीडाशिक्षण देण्यासाठी हा संकुल एक उत्कृष्ट उपक्रम ठरेल.
• इनडोअर आणि आउटडोअर खेळांची सुविधा, प्रशिक्षक, फिटनेस झोन तसेच क्रीडा स्पर्धांचे आयोजन येथे करता येईल.
• सामाजिक विकासात क्रीडा संस्कृतीचा मोठा वाटा असून हा संकुल त्या दिशेने महत्त्वपूर्ण योगदान देईल.
🔹 ५. बहुमजली व्यावसायिक इमारत
• या इमारतीत विविध व्यावसायिक उपक्रमांसाठी जागा उपलब्ध होईल.
• संघ व संस्थांच्या आर्थिक सशक्तीकरणासाठी ही इमारत स्थिर उत्पन्नाचे साधन ठरेल.
• लघु उद्योजक, स्टार्टअप्स व सेवा क्षेत्रातील व्यवसायांना प्रोत्साहन मिळेल.
🔹 प्रकल्पाचे समाजातील महत्त्व
हा संपूर्ण प्रकल्प डोंबिवलीत सामाजिक न्याय, शैक्षणिक प्रगती, आध्यात्मिक विकास आणि आर्थिक सबलीकरण यांचे केंद्रबिंदू म्हणून विकसित होईल.
• विविध सामाजिक स्तरांतील लोकांना समान सुविधा
• युवकांना शिक्षण व क्रीडा क्षेत्रात संधी
• नागरिकांना सांस्कृतिक, आध्यात्मिक व बौद्धिक विकासाचे व्यासपीठ
• स्थानिक पातळीवरील रोजगार व व्यवसाय वाढ
• समाजजीवनात एकात्मता व प्रगतिशीलता
🔹 भविष्याची पायाभरणी
हा महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प म्हणजे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या ‘शिक्षण, संघटन आणि संघर्ष’ या संदेशाचे मूर्त रूप आहे.डोंबिवलीच्या विकासदृष्टिकोनात हा उपक्रम एक ऐतिहासिक पाऊल ठरेल, ज्याचा लाभ भावी पिढ्यांपर्यंत पोहोचेल.